H Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει το Βέλγιο [INFR (2019) 2299], την Ελλάδα [INFR (2019) 2298] και την Ιταλία [INFR (2021) 4037] στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης («Δικαστήριο») για μη ορθή εφαρμογή των κανόνων της οδηγίας για τις καθυστερήσεις πληρωμών (οδηγία 2011/7/ΕΕ).
Η οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών υποχρεώνει τις δημόσιες αρχές να εξοφλούν τα τιμολόγιά τους εντός 30 ημερών (ή 60 ημερών, αν πρόκειται για δημόσια νοσοκομεία). Οι δημόσιες αρχές, τηρώντας τις εν λόγω προθεσμίες πληρωμής, δίνουν το παράδειγμα για την καταπολέμηση της νοοτροπίας των καθυστερημένων πληρωμών στο επιχειρηματικό περιβάλλον.
Οι καθυστερήσεις πληρωμών επηρεάζουν αρνητικά τις επιχειρήσεις, καθώς μειώνουν τη ρευστότητά τους, αποτρέπουν την ανάπτυξή τους, παρεμποδίζουν την ανθεκτικότητά τους και ενδεχομένως αλλοιώνουν την προσπάθειά τους να γίνουν πιο πράσινες και πιο ψηφιακές. Στο σημερινό οικονομικό πλαίσιο, οι επιχειρήσεις και ιδίως οι ΜΜΕ βασίζονται στις τακτικές πληρωμές για να διασφαλίζουν τη λειτουργία και το προσωπικό τους.
Η Επιτροπή παραπέμπει το Βέλγιο στο Δικαστήριο λόγω καθυστερημένων πληρωμών, ιδίως στη Βαλονία. Μετά την έναρξη της διαδικασίας το 2019, η Επιτροπή παρακολούθησε εκ του σύνεγγυς την κατάσταση, αλλά διαπιστώνει ότι έχει σημειωθεί ανεπαρκής βελτίωση.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, η Επιτροπή την παραπέμπει στο Δικαστήριο λόγω υπερβολικών καθυστερήσεων στις πληρωμές των δημόσιων νοσοκομείων (πολιτικών και στρατιωτικών) προς τους προμηθευτές τους. Η Επιτροπή κίνησε τη διαδικασία επί παραβάσει το 2019. Αυτές οι υπερβολικές καθυστερήσεις πληρωμών από τα δημόσια νοσοκομεία παρεμποδίζουν την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της υγείας, ιδίως των ΜΜΕ. Στο πλαίσιο της νόσου COVID-19 οι επιχειρήσεις αυτές διαδραμάτισαν καίριο ρόλο στον ταχύ εφοδιασμό των νοσοκομείων, βοηθώντας τα να παραμείνουν σε λειτουργία. Η Επιτροπή αποφάσισε επίσης σήμερα να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα σε χωριστή υπόθεση [INFR (2023) 2027], βάσει της οδηγίας για τις καθυστερήσεις πληρωμών — η χωριστή αυτή υπόθεση αφορά το ζήτημα των παραιτήσεων που υπογράφηκαν από εργολάβους νοσοκομείων, οι οποίοι συμφώνησαν να παραιτηθούν από τα δικαιώματά τους που απορρέουν από την οδηγία έναντι υποσχέσεων για άμεσες πληρωμές.
Η Επιτροπή παραπέμπει επίσης την Ιταλία στο Δικαστήριο λόγω εθνικής νομοθεσίας και πρακτικής που εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας για τις καθυστερήσεις πληρωμών την ενοικίαση εξοπλισμού παρακολούθησης τηλεφωνικών συνδιαλέξεων για ποινικές έρευνες. Η εξαίρεση σημαίνει ότι οι εν λόγω πάροχοι δεν έχουν την εγγύηση ότι θα λάβουν πληρωμή εντός των νόμιμων προθεσμιών και εμποδίζονται να ασκήσουν τα δικαιώματά τους που απορρέουν από την οδηγία. Η διαδικασία επί παραβάσει κινήθηκε το 2021. Ωστόσο, η Ιταλία δεν έχει ακόμη υποβάλει καμία τροποποίηση για τη συμμόρφωση της νομοθεσίας και της πρακτικής της με την οδηγία.
Ιστορικό
Οι καθυστερήσεις πληρωμών προκαλούν διοικητικές και οικονομικές επιβαρύνσεις, οι οποίες είναι ιδιαίτερα έντονες για τις ΜΜΕ, καθώς και όταν οι επιχειρήσεις και οι πελάτες βρίσκονται σε διαφορετικές χώρες της ΕΕ. Αναπόφευκτα, το διασυνοριακό εμπόριο επηρεάζεται. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού, η ΕΕ εξέδωσε τον Φεβρουάριο του 2011 την οδηγία 2011/7/ΕΕ για την καταπολέμηση των καθυστερήσεων πληρωμών στις εμπορικές συναλλαγές. Η οδηγία θεσπίζει αυστηρά μέτρα τα οποία, όταν εφαρμόζονται σωστά από τις χώρες της ΕΕ, συμβάλλουν σημαντικά στην απασχόληση, την ανάπτυξη και τη βελτίωση της ρευστότητας των επιχειρήσεων.
Τα κράτη μέλη έχουν ιδιαίτερη ευθύνη να διασφαλίζουν ότι οι δημόσιες αρχές πληρώνουν εγκαίρως τα αγαθά και τις υπηρεσίες που προμηθεύονται. Η Επιτροπή στηρίζει τα κράτη μέλη στην αποτελεσματικότερη επιβολή των διατάξεων της οδηγίας, συμπεριλαμβανομένης της εφαρμογής ισχυρότερων εργαλείων παρακολούθησης και επιβολής. Η Επιτροπή συγκροτεί επί του παρόντος ένα ευρωπαϊκό παρατηρητήριο πληρωμών για τις εμπορικές συναλλαγές, όπως ανακοινώθηκε στην επικαιροποίηση της βιομηχανικής στρατηγικής που εγκρίθηκε τον Μάιο του 2021.
Επιπλέον, η Επιτροπή παρουσίασε επίσης αναθεώρηση της οδηγίας για τις καθυστερήσεις πληρωμών. Η αναθεώρηση αυτή αποτελεί μέρος της δέσμης μέτρων αρωγής για τις ΜΜΕ, μιας σειράς πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση των αναγκών των ΜΜΕ, όπως ανακοινώθηκε από την πρόεδρο της Επιτροπής στην ομιλία για την κατάσταση της Ένωσης το 2022. Η αναθεώρηση αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των κανονιστικών ελλείψεων και κενών, στην προώθηση πιο έγκαιρων πληρωμών και στην επίτευξη καλύτερης ισορροπίας μεταξύ μεγάλων και μικρών φορέων εκμετάλλευσης. Ως αποτέλεσμα της αναθεώρησης, η Επιτροπή ενέκρινε, τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους, πρόταση κανονισμού για την καταπολέμηση των καθυστερήσεων πληρωμών στις εμπορικές